Ο Λευτέρης Ελευθερίου μιλάει στην Μαρία Ανδρέου και το περιοδικό «Enjoy».
Το 2014 είχατε πάρει μέρος στο «Your face sounds familiar» και κατακτήσατε με το σπαθί σας την τρίτη θέση. Τι σας έκανε να πείτε το «ναι» για μια… all star συμμετοχή σας στο φετινό σόου; Η αλήθεια είναι ότι οι ριάλιτι παραγωγές φέτος είχαν την τιμητική τους…
Θεωρώ ότι το «YFSF» δεν έχει τη σκληρότητα των ριάλιτι παραγωγών. Είναι πολύ απαιτητικό όσον αφορά τις πρόβες, τις μεταμφιέσεις, το μακιγιάζ, αλλά είναι πιο κοντά στο επάγγελμα του ηθοποιού. Δηλαδή, δεν πας σε ένα πρόγραμμα που μοιράζεσαι καρύδες και πηδάς εμπόδια. Αυτές οι παραγωγές πιστεύω ότι ταιριάζουν περισσότερο σε αθλητές. Νομίζω ότι το μουσικό σόου «YFSF» δεν είναι «Survivor». Με λίγα λόγια, δεν θα το τοποθετούσα στα ριάλιτι τις «κλειδαρότρυπας» και της ίντριγκας, με το στημένο πολλές φορές για μένα σενάριο, με σκοπό την τηλεθέαση. Το «YFSF» για ένα καλλιτέχνη είναι μια ωραία πρόκληση και από τις πιο ωραίες παραγωγές της ελληνικής τηλεόρασης, έχει από πίσω του μια υπέροχη ομάδα καλλιτεχνών. Δεδομένο ότι είμαι ένας παντρεμένος ηθοποιός και με παιδιά, πάντα είχα τον φόβο της μεγάλης έκθεσης. Δεν θέλω τα παιδιά μου να με βλέπουν να τσακώνομαι σε τέτοιου τύπου παραγωγές για τη θεαματικότητα. Εχω επιλέξει συνειδητά από τότε που ξεκίνησα την καριέρα μου να είμαι ηθοποιός και όχι να ανήκω στους celebrities, όπως λένε στα social media. Βασικά, είμαι ηθοποιός του θεάτρου και το «YFSF» είναι πολύ κοντά σε αυτό που κάνω.
Μας συγκινήσατε όλους όταν μεταμφιεστήκατε και υποδυθήκατε τον Θανάση Βέγγο στο σόου, την προηγούμενη Κυριακή. Δεν ξέρετε πόσο ανάγκη είχαμε να ακούσουμε το «καλοί μου άνθρωποι» μέσα σε αυτή τη ζοφερή πραγματικότητα, με τις μαύρες ειδήσεις.
Οταν μου είπαν από την παραγωγή ότι θα μιμηθώ τον Θανάση Βέγγο, η πρώτη μου αντίδραση ήταν «ωχ, πώς θα συγκριθώ με αυτό το θηρίο;» και αμέσως σκέφτηκα αν το έχω ή δεν το έχω, αν μπορώ ή δεν μπορώ… Η κωμική υπόσταση αυτού του ηθοποιού είναι τόσο μεγάλη, που καλύπτει το ελληνικό καλλιτεχνικό στερέωμα. Ο Θανάσης Βέγγος ρέει μέσα στις φλέβες μας, είναι μέσα στην καρδιά μας, μέσα από τις ταινίες του. Δεν υπάρχει Ελληνας που να μην έχει δει τέσσερις τουλάχιστον ταινίες με τον Βέγγο. Σκοπός μου δεν ήταν να πιάσω από ναρκισσισμό και μόνο τον καλλιτέχνη Βέγγο… Να τον αποδώσω με τη φωνή, την τονικότητα των λέξεων, το τρεχαλητό να πιάσω στην ανθρώπινη του υπόστασή του. Η δασκάλα μου στο σόου, η Σόφη Ζαννίνου, είχε από την πλευρά της και αυτή μεγάλο άγχος γιατί τον ήξερε. Συζητούσαμε και λέγαμε ότι η νέα γενιά, τα παιδιά που είναι δέκα με δεκαπέντε ετών, μπορεί να μην έχουν ακριβώς στο μυαλό τους τη φιγούρα του Βέγγου, αλλά εμείς θέλουμε να τη θυμίσουμε και να τα κάνουμε να ανατρέξουν να βρουν τις ταινίες του. Και πιστεύω ότι κάτι καταφέραμε. Ο Βέγγος ταίριαξε καταπληκτικά με το σκηνικό που είχε στηθεί στο «YFSF». Εμπαινε σε μια πτέρυγα νοσοκομείου, με τους ασθενείς στα κρεβάτια τους και τους χάιδευε το κεφάλι, λέγοντάς τους «καλοί μου άνθρωποι». Πόσο επίκαιρο με την πανδημία.
Πόσο, μάλιστα, όταν ο Covid-19 δεν αφήνει τον συγγενή να επισκεφτεί τον ασθενή του. Αγρια αρρώστια…
Τον προηγούμενο Μάιο νόσησε η μητέρα μου, όχι από Covid -19, με άλλη ασθένεια, και νοσηλεύτηκε στο «Σωτηρία». Ολο αυτό το βίωσα στην πραγματικότητα. Δεν μπορούσαν οι φίλοι της να την επισκεφτούν, παρά μόνο ένας συγγενής. Σε έναν κόσμο που υποφέρει, η γενναιοδωρία και η αγάπη που χάριζε ο Θανάσης Βέγγος ως ηθοποιός και ως άνθρωπος είναι βάλσαμο. Η τέχνη του θεραπεύειν! Η τέχνη είναι το θεραπευτήριο του κόσμου τούτου για να αγαλλιάσουν οι ψυχές των ανθρώπων. Εάν το τραγούδι μέσα από το «YFSF» θεραπεύει, όπως είπε και ο Κωστής Μαραβέγιας στο σόου, και καταφέραμε να συγκινήσουμε τον κόσμο, να τον ελαφρώσουμε, κάτι καλό κάναμε. Περισσότερο από το να μπω ως Λευτέρης στο σαρκίο του Βέγγου με ένοιαζε να περάσω συναίσθημα.
Προφανώς και θα διαβάζετε γι’ αυτούς τους καλλιτέχνες προτού τους υποδυθείτε. Αρκετοί από αυτούς, στην παγκόσμια μουσική βιομηχανία, μπορεί να ήταν μεγάλοι στην τέχνη τους, αλλά αυτοκαταστροφικοί. Τι συμβαίνει, άραγε; Είναι δύσκολο να διαχειριστείς κάποιος την επιτυχία, τη δόξα, τα λεφτά;
Ο καλλιτέχνης έχει να κάνει πάρα πολύ με τη γοητεία. Είναι ένας γητευτής. Ετσι, πολύ εύκολα πέφτει στη γλυκιά παγίδα του να θέλει να γοητεύει συνέχεια τους πάντες και τα πάντα για πάντα. Ο καλλιτέχνης θέλει να καθηλώνει το κοινό και να το ελκύει. Σε αυτό το παιχνίδι μπορούν να ξεπεραστούν τα όρια, να γιγαντωθεί όλο αυτό μέσα του και να ζητά συνεχώς την επιβεβαίωση του ναρκισσισμού του. Αυτό, αν το κοιτάξεις καλύτερα, δείχνει και πάρα πολλές ανασφάλειες. Γι’ αυτό και τα διαζύγια είναι και πάρα πολλά στον καλλιτεχνικό χώρο και δεν βλέπεις πολλούς ευτυχισμένους γάμους. Ο καλλιτέχνης δεν δίνει την πρέπουσα σημασία στη σύντροφό του γιατί έχει δεκαπέντε επιλογές να τον περιμένουν στη σειρά λόγω της δημοφιλίας και της αναγνωρισιμότητας. Οταν έχεις δεκαπέντε επιλογές στη σειρά, δεν αφοσιώνεσαι και δεν παλεύεις να γίνεις καλύτερος άνθρωπος και σύντροφος.
Εχετε σκεφτεί ποιον καλλιτέχνη θα θέλατε να υποδυθούν στο φετινό «YFSF»;
Τα ακούσματά μου είναι από τη ροκ σκηνή και δεν ξέρω κατά πόσο κολλάνε με το σόου. Ωστόσο, θα ήθελα να μιμηθώ καλλιτέχνες που αγαπώ, όπως είναι ο Μάλαμας και ο Χαρούλης. Να μας έχει ο Θεός καλά, μπορεί και να το προτείνω και να εισακουστεί. To «ΥFSF» θέλει πάρα πολλή δουλειά και ήταν ένας λόγος που το σκέφτηκα πάρα πολύ και σοβαρά για να πάρω μέρος στο σόου. Δεν είναι η υπομονή που πρέπει να έχεις για να σου κολλήσουν την ψεύτικη μύτη και τα μαλλιά. Είναι ότι πρέπει να διατηρείς τη φωνή σου ζεστή να μην κλείσει. Οι νότες σου πρέπει να φτάνουν στον ουρανό κάθε Κυριακή και παράλληλα να χορεύεις, και δεν είμαι και στην πρώτη μου νιότη (γέλια).
Πώς νιώθει ένας ηθοποιός με κλειστά τα θέατρα εδώ και έναν χρόνο; Τα βγάζετε πέρα;
Αυτό που γίνεται εδώ και έναν χρόνο στον χώρο των παραστατικών τεχνών με έχει σοκάρει. Είμαστε έναν χρόνο κλειστοί, δεν λειτουργούμε. Είμαι από τους ηθοποιούς που επένδυσα σταθερά στο θέατρο. Προτού μπει λουκέτο λόγω της πανδημίας δούλευα σε τρεις παραστάσεις. Είχα πει «όχι» και σε είκοσι τηλεοπτικά σίριαλ. Αφού έγινε γνωστό και στην αγορά ότι εμένα μου αρέσει περισσότερο το θέατρο και πλέον οι τηλεοπτικοί παραγωγοί δεν με καλούσαν. Ετσι βρέθηκα άνεργος. Μέχρι που μου χτύπησε την πόρτα το «YFSF», καθώς ο ΑΝΤ1 αποφάσισε να επιστρατεύσει στο σόου τους καλύτερους παίκτες που έχουν περάσει από την παραγωγή. Ευτυχώς η ανεργία δεν με ανάγκασε να κάνω πράγματα που δεν θα ήθελα και ενδεχομένως να είχα δεχτεί για να ζήσω την οικογένειά μου. Το «YFSF» με έβγαλε από αυτό τον πονοκέφαλο. Και να, τώρα που το σκέφτομαι ξανά, καταλαβαίνω γιατί οι τραγουδιστές μπορούν να πάνε στο «Survivor» και να τρέχουν στις αμμουδιές και να οδηγούνται σε αυτές τις λύσεις όταν τα κέντρα δεν είναι ανοιχτά. Τι να κάνουν οι άνθρωποι όταν έχουν υποχρεώσεις; Αυτό που μου έχει λείψει απίστευτα είναι η ζωντανή επαφή μου με το κοινό στο θέατρο. Άλλο η κάμερα, άλλο το ζωντανό χειροκρότημα. Στην τηλεόραση δουλεύω για το μεροκάματό μου, το θέατρο όμως είναι το μεράκι μου. Στο θέατρο νιώθεις την πραγματική δημιουργία. Στην τηλεόραση πρέπει αναγκαστικά η καλλιτεχνική σου έκφραση να ικανοποιήσει και τους χορηγούς. Και αυτό είναι θεμιτό, γιατί η τηλεόραση χωρίς διαφήμιση δεν μπορεί να λειτουργήσει.
Πώς σας φαίνεται το θέατρο μέσα από το διαδίκτυο;
Καμία σχέση. Πάλι παρεμβάλλεται το γυαλί. Αλλά τώρα με την πανδημία δίδεται η ευκαιρία να βγάλουμε με έναν τρόπο το ψωμί μας. Αλλά πείτε μου, γιατί πραγματικά όλα αυτά τα βρίσκω πολύ περίεργα σε αυτή τη χώρα, είναι δυνατόν να φορολογείται προκαταβολικά τις live streaming παραστάσεις με 24%, ενώ την κανονική θεατρική παράσταση με 6%; Μα πώς να ξέρει ο καλλιτέχνης πόσοι θα τον δουν διαδικτυακά για να σου προκαταβάλει τον φόρο; Πραγματικά, τι επιχειρείται πλέον με αυτήν την πανδημία, ο έλεγχος της αγοράς, οι ψηφιακές αγορές, κανείς μας δεν ξέρει…
Με το κίνημα # MeToo και το # eimaste oloi mazi των καλλιτεχνών βγήκαν πολλά στην επιφάνεια. Οι σεξουαλικές παρενοχλήσεις στο θέατρο, η λεκτική, η ψυχολογική βία. Πόσο θάρρος χρειάζεται και πόσα κότσια για να μιλήσει ένας ηθοποιός και να τα βάλει με ένα σύστημα όταν έχει ανάγκη να βγάλει το μεροκάματο;
Θεωρώ ότι από το 1950 και μετά οι μεγαλύτερες επαναστάσεις γίνονται πάντα από τις γυναίκες, από τη στιγμή που βγήκαν στην εργασία, αλλά και από την απενοχοποίηση της σεξουαλικότητάς τους. Υπήρξε στον χώρο μας κάτι πολύ άρρωστο. Κάτι κακό. Ενας κλωβός αμαρτίας. Και αυτό έκανε μπαμ, και ξέσπασε και άνοιξε. Με αφορμή το κίνημα #MeToo και το # eimaste oloi mazi. Οι γυναίκες πρέπει να διεκδικούν τη σεξουαλικότητά τους, την ηδονή τους, την αισθησιακή τους εμφάνιση και να βάζουν αυτές τα όριά τους στο φλερτ. Και τα «όχι» τους να εισακούονται. Επίσης, δεν μπορώ να διανοηθώ ότι μια γυναίκα πρέπει να ενδώσει σεξουαλικά για να πάρει έναν ρόλο. Πάντως, για να είμαστε δίκαιοι, η κάθε περίπτωση πρέπει να κριθεί ξεχωριστά. Επειδή δεν μου αρέσει να κρύβομαι πίσω από το δάχτυλό μου μια καταγγελία χτύπησε και την πόρτα του «YFSF». Και πάνω σε αυτό έχω να πω το εξής: Μην τα βάζουμε όλα στο ίδιο τσουβάλι. Αλλο μια καταγγελία που έγινε από την πρώην σύζυγο του καλλιτέχνη Κώστα Δόξα για θέματα ενδοοικογενειακής βίας, που θα τα λύσει σαφέστατα το δικαστήριο, και φυσικά αν υφίσταται, είναι καταδικαστέα, και άλλο οι 150 καταγγελίες μην πω και χίλιες στο Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών από ηθοποιούς που αναφέρουν ομαδικά συναδέλφους που τους έκαναν την επαγγελματική τους ζωή κόλαση, είτε με λεκτική είτε με σωματική βία.
Πώς σας φαίνεται το επιχείρημα ότι αναγνωρισμένοι ηθοποιοί ήταν σκληροί και απαιτητικοί γιατί το θέατρο δεν είναι τηλεόραση και απαιτεί την τελειότητα;
Ποιος ορίζει την τελειότητα; Το θέατρο επιδέχεται και εμπεριέχει στην υποκριτική τη βελτίωση, την πρόοδο και την εξέλιξη. Αλλά την τελειότητα όχι. Αυτό είναι μια νοσηρή αντίληψη για να επικρατήσουν σχέσεις σαδισμού, εξουσίας και χειραγώγησης. Για να κατακτήσει ένας ηθοποιός την τελειότητα, αυτό θα το καταφέρει στο θέατρο με το σύνολο και με τον περιβάλλον του. Δεν θα ξεχωρίσει μόνος του. Πολύ ναρκισσιστικό μου φαίνεται όλο αυτό. Πραγματικά, στο θέατρο υποδύεσαι κάποιον, δεν είσαι ο Αμλετ. Τι τρελαίνεσαι; Ο σκηνοθέτης Σωτήρης Τσαφούλιας τα είπε πολύ ωραία, στην τέχνη δανείζεσαι από την πραγματικότητα διάφορες αλήθειες. Δεν είσαι ο ίδιος ο δολοφόνος, ο παιδόφιλος, ο πλούσιος, ο ηγεμόνας. Δανείζεσαι προς χάριν της αληθοφάνειας, αλλά όλα είναι ένα έργο, ένα παραμύθι. Οι αρχαίοι Ελληνες στο θέατρο περιέγραφαν το έγκλημα, δεν έδειξαν πότε τη σκηνή του εγκλήματος, την εικόνα. Τους ενδιέφερε το δράμα στην αφήγηση και όχι εικόνα. Στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία περάσαμε στο άρτος και θεάματα και οι θεατές έβλεπαν στην αρένα αίμα και θηριωδίες.
Οι καταγγελίες για σεξουαλικές κακοποιήσεις παιδιών, εκμαύλιση ανηλίκων ξεπέρασαν τη φαντασία του καθένα μας. Τι πρέπει να γίνει με το θέμα της παιδεραστίας, της παιδοφιλίας;
Η κοινωνία μας τα επόμενα χρόνια πρέπει να κάνει μια πολύ βαθιά στροφή και να σκεφτεί το μέλλον της, δηλαδή τα παιδιά της. Τα θύματα της κοινωνίας μας σήμερα είναι τα παιδιά. Ευάλωτα και ανήμπορα. Παιδιά θύματα πολέμου, θύματα εμπόρων οργάνων, θύματα σεξουαλικής κακοποίησης, ενδοοικογενειακής βίας. Τα παιδιά είναι το πιο ιερό κομμάτι της κοινωνίας μας. Για μένα και πόλεμος να γίνει ανάμεσα σε κράτη, τα παιδιά θα πρέπει να βρίσκονται σε ουδέτερη ζώνη. Δεν ξέρω πώς, αλλά κανείς να μην μπορεί να τα αγγίξει.
Τελικά, αυτή η πανδημία τι σημάδια θα μας αφήσει και πώς μπορούμε να βγούμε μέσα από αυτήν;
Η πανδημία χτύπησε τον πλανήτη γιατί ο άνθρωπος ξέφυγε και φέρθηκε στο περιβάλλον και στη φύση με αλαζονεία. Τώρα πληρώνει τις συνέπειες. Τα αστικά κέντρα, αυτές οι πόλεις από τσιμέντο, πλήρωσαν ακόμα πιο πολύ το τίμημα της πανδημίας. Οι άνθρωποι που ζουν στην επαρχία πιο αρμονικά με τη φύση δεν είδαν όλο το μεγαλείο της καταστροφής. Ο άνθρωπος, μακάρι, να επέστρεφε στη φύση έπειτα από όλη αυτήν την πανδημία και να είχε πιο στενή επαφή με αυτήν. Το τσιμέντο δεν είναι το φυσικό του περιβάλλον. Αυτή η πανδημία πιστεύω ότι θα φέρει τους καλούς και ήρεμους ανθρώπους στο προσκήνιο. Τους ανθρώπους με αξίες. Ολη αυτήν την περίοδο χάθηκε η εμπιστοσύνη ανάμεσα στους πολίτες και στην εξουσία. Χτυπάει η Αστυνομία στις πλατείες ανθρώπους και στα λεωφορεία οι άνθρωποι συνωστίζονται. Για όλα αυτά, όλοι θα κριθούν. Το κομμάτι της δημοκρατίας και της ελευθερίας είναι πολύ ευαίσθητο για τους Ελληνες. Πέρυσι έφτασαν μέχρι στο σημείο να μας απαγορεύσουν και το μπάνιο στη θάλασσα. Πείραμα κάνουν με τις αντοχές μας; Τα μέτρα που παίρνουν δεν έχουν λογική αλληλουχία. Τι δοκιμές κάνουν; Δίνουν στα ΜΜΕ λεφτά για να παίζουν το θέμα των κρουσμάτων και γιατί δεν τα δίνουν για να φτιαχτούν ΜΕΘ;
Πώς περάσατε στην καραντίνα;
Βρήκα την ευκαιρία να έρθω πιο κοντά με τα παιδιά μου και τη φύση. Μαζί με τα πιτσιρίκια μου μάθαμε είκοσι είδη από αγριόχορτα. Παρατηρήσαμε τη φύση που σε άλλη φάση της ζωή μας, απλά την προσπερνούσαμε. Αυτό είναι εξαιρετικό. Η πανδημία μάς έβαλε στη διαδικασία να φιλοσοφήσουμε τη ζωή μας. Να βάλουμε την ιδιότητα άνθρωπος πάνω από όλες τις ιδιότητες.
Πιστεύετε στον Θεό;
Ο Χριστός είναι πιο επίκαιρος από ποτέ. Μπαίνουμε στη Σαρακοστή και στο μυαλό μου έρχεται μια σκέψη. Οτι τον Χριστό τον συναντώ συνέχεια μέσα στη ζωή μου. Τον Χριστό τον έχει ο κάθε άνθρωπος μέσα του, πέρα από τις εκκλησίες και τους ναούς. Μπορεί να τον λατρέψει παντού. Ο άνθρωπος δεν είναι ευτυχισμένος μόνο με το να φάει και να καταναλώσει. Χρειάζεται επικοινωνία με τον Θεό. Μπορεί και να ζήσει πολύ απλά. Αν θέλει να ξεχωρίζει πάντα, είτε οικονομικά, εμφανισιακά, είτα με περηφάνια και έπαρση σαν τον διάβολο, θα πληρώσει κάποτε και το τίμημα της πτώσης.
