Η Νεφέλη Κουλούρη, η αρχοντική Δόμνα των «Άγριων μελισσών» στον ΑΝΤ1, βρίσκεται στη δίνη του κυκλώνα! Η Μαρία Ανδρέου την «τσάκωσε» όμως στα γυρίσματα της σειράς, αν και πραγματοποιεί καθημερινά δωδεκάωρες σκηνές και πρόβες, και είχε μια πολύ «ENJOY» συνάντηση για την «κυριακάτικη δημοκρατία».
Nεφέλη, πώς πήρες τον ρόλο της Δόμνας στις «Άγριες μέλισσες»; Πέρασες από οντισιόν;
Με βρήκε η Μιράντα Ρωσταντή, η casting director των «Άγριων μελισσών». Πέρασα από οντισιόν και αρκετά σύντομα ενημερώθηκα πως είχα πάρει τον ρόλο. Είναι μια σειρά που άρχισε να ακούγεται πριν καν παιχτεί στους τηλεοπτικούς δέκτες. Εγώ παρακολούθησα τις «Αγριες μέλισσες» κατά τη διάρκεια της πρώτης καραντίνας. Πιο πριν, με το θέατρο, θα ήταν πρακτικά ανεφάρμοστο. Στην αρχή έμαθα μόνο το περίγραμμα του ρόλου, κάποια βασικά χαρακτηριστικά της γυναίκας αυτής. Εκ πρώτης όψεως θα έλεγα πως η Δόμνα είναι εντελώς αντίθετη στις εκφάνσεις της με εμένα. Ωστόσο, όσο σκάβει ο ηθοποιός και ο ρόλος εξελίσσεται, άρχισα να ανακαλύπτω ομοιότητες. Οχι επιφανειακές, αλλά πιο βαθιές και ουσιαστικές.
Η Δόμνα θα έλεγε κανείς ότι είναι μια τραγική ηρωίδα. Εχει χάσει τη μητέρα της μικρή, τώρα και τον πατέρα της… Λένε ότι όταν χάσεις τους γονείς σου, παύεις να είσαι παιδί, τότε ουσιαστικά ενηλικιώνεσαι… Πώς είναι να βιώνεις την απώλεια του θανάτου, το μεγαλύτερο υπαρξιακό θέμα που δεν μπορεί να το χωρέσει το μυαλό του ανθρώπου;
Η Δόμνα ήταν σαν ένα κακομαθημένο παιδί στις αρχές. Ο πατέρας της λειτούργησε πολύ προστατευτικά μαζί της μετά τον θάνατο της μητέρας της και η ίδια αγκιστρώθηκε πάνω του. Θα έλεγα ότι ο θάνατος της μητέρας, επειδή ήρθε όταν η ίδια ήταν πολύ μικρή, δεν την επηρέασε τόσο. Δεν έφτασε σε σημείο συνειδητοποίησης, καθώς η αγάπη και η επίδραση του πατέρα πάνω της ήταν καταλυτικές. Η τραγικότητα του ρόλου έγκειται στο γεγονός ότι, ενώ η ίδια θέλει να φτιάξει μία μεγάλη οικογένεια, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα βιώνει δύο διαφορετικές μορφές απώλειας, οι οποίες την οδηγούν σταδιακά στην ωρίμανση και την ενηλικίωση. Η απώλεια του συντρόφου της πρώτα, του Κωνσταντή, και πολύ σύντομα και αιφνίδια ο θάνατος του πολυαγαπημένου της πατέρα. Μένει μετέωρη, χάνει κάθε της κεκτημένο, αλλά επειδή τη ζωή τη διέπει δικαιοσύνη, η Δόμνα μαθαίνει την ύπαρξη ενός αδελφού, του Μελέτη, που γίνεται ο μονάκριβός της. Μέσα από τον βαθύ πόνο που βιώνουν τα δύο αδέλφια, από τη δική του σκοπιά το καθένα, χτίζουν μία ένωση ειλικρινή – γίνονται μαζί μία ασπίδα. Ο Μελέτης λειτουργεί προστατευτικά και η Δόμνα τού χαρίζει τη ζεστασιά και την αγκαλιά. Θα λέγαμε ότι η αποκάλυψη του συγγενικού τους δεσμού βγάζει και στους δύο τα καλύτερα στοιχεία του χαρακτήρα τους.
Τα πράγματα είναι πιο θλιβερά για τη Δόμνα, πόσο μάλλον όταν έχει βάσιμες υποψίες ότι ο πατέρας της δολοφονήθηκε. Νιώθει ότι έχει την υποχρέωση να αποδοθεί δικαιοσύνη στη μνήμη του μπαμπά της… Θα το προχωρήσει, θα πάει δικαστικώς;
Η Δόμνα υποπτεύθηκε τη δολοφονία του πατέρα της. Από την πρώτη στιγμή εξέφρασε τους φόβους της, απευθύνθηκε στην Αστυνομία. Δεν ξέρω αν θα έχει τις ψυχικές αντοχές να φτάσει το μαχαίρι στο κόκαλο. Ωστόσο, το κοινό γνωρίζει πώς «έφυγε» ο πατέρας της, αλλά και τη σκοτεινή του πλευρά. Θεωρώ πως τίποτε δεν μένει για πάντα κρυφό. Αυτή η κοπέλα αξίζει να βγει από την πλάνη της, να μάθει τα πάντα και να αναμετρηθεί με τον εαυτό της αλλά και με τους γύρω της, όταν όλα θα έχουν βγει στο φως.
Η Δόμνα είναι μια ηρωίδα σε διαρκή εξέλιξη. Μια κοπέλα γεννημένη και αναθρεμμένη ως πριγκίπισσα, καλομαθημένη. Πώς φτάνει στο σημείο να δεχτεί τον Μελέτη ως αδελφό της, που έχει μια σκληρή, πρωτόγονη, θα έλεγε κανείς, συμπεριφορά;
Πάντα ήθελε να είναι μέλος μιας μεγάλης οικογένειας. Η Δόμνα δέχτηκε τον Μελέτη σχεδόν αμέσως μόλις έμαθε τον συγγενικό τους δεσμό. Θα λέγαμε ότι έδειξε πολύ μεγάλη ωριμότητα και κατανόηση. Απλωσε στον αδελφό της το χέρι της κι εκείνος δεν ένιωσε από πλευράς της την απόρριψη που τόσο φοβάται. Αυτοί οι δύο άνθρωποι, όπως είπα και πριν, μεταμορφώνονται σε κάτι καλύτερο όταν είναι μαζί. Γίνονται ευαίσθητοι, διαυγείς. Αυτή η σχέση φέρει μεγάλο συγκινησιακό φορτίο.
Η ζωή επιφυλάσσει και άλλες εκπλήξεις για τη Δόμνα; Θα μάθει δηλαδή ότι ο πατέρας της βίασε την Ανέτ και πώς θα αντιδράσει; Θα μάθει ότι ο Δούκας δηλητηρίασε τον πατέρα της; Είναι τραγικό τα πιο στενά και τα πιο δικά σου πρόσωπα να πέφτουν στα μάτια σου, να είναι άλλα από αυτά που πίστευες… Σου προκαλούν τον πιο μεγάλο πόνο και την πιο πικρή απογοήτευση… Ετσι δεν είναι;
Χωρίς να το γνωρίζω, πιστεύω πως θα έρθει το πλήρωμα του χρόνου για όλες αυτές τις αποκαλύψεις. Ασφαλώς η Δόμνα θα χάσει ξανά όλο τον κόσμο, θα αναγκαστεί να επαναπροσδιορίσει τη θέση που κατείχαν πρόσωπα στη ζωή της, να απαρνηθεί, να κατανοήσει. Οταν φτάσει η ώρα εκείνη, η Δόμνα πρέπει να έχει δημιουργήσει ένα πολύ ισχυρό τείχος προστασίας για να μπορέσει να αντέξει την αλήθεια, τον μεγάλο πόνο, τη μεγαλύτερη απογοήτευση.
Από τις πιο δύσκολες σκηνές σου, η απόπειρα αυτοκτονίας για τον έρωτα του Κωνσταντή. Δεν θα ξεχάσει κανένας τηλεθεατής τη σκηνή στον στάβλο. Μπήκες στη θέση της ηρωίδας; Η αυτοκτονία είναι πράξη απελπισίας, εκδίκησης, εγωισμού; Τι ώθησε την ηρωίδα να απαρνηθεί τη ζωή; Δεν δείχνει μια έλλειψη εμπιστοσύνης προς τον Θεό;
Θα μπορούσε να πει κανείς, βάσει του ανάλαφρου χαρακτήρα που έδειξε η Δόμνα στην αρχή, πως η απόπειρα αυτοκτονίας της ενείχε μία δόση επιπολαιότητας, καπρίτσιου και εκδίκησης. Εχοντας δει όμως την εξέλιξη αυτής της γυναίκας, θα πω πως δεν ήταν τίποτε τέτοιο. Η αγάπη της για τον Κωνσταντή ήταν πολύ μεγάλη. Ας μην ξεχνάμε το χρονικό πλαίσιο στο οποίο τοποθετείται η ιστορία μας. Η Δόμνα δόθηκε σε αυτόν τον άνθρωπο ολοκληρωτικά. Πριν από τον γάμο. Η ντροπή και η απελπισία της την οδήγησαν σε αυτή την πράξη. Ισως και η κρυφή ελπίδα ότι, αν την προλάβαινε ο Κωνσταντής, θα άλλαζε γνώμη. Γι’ αυτό και επέλεξε να αποπειραθεί στους στάβλους. Οχι όμως για να τον εκδικηθεί ούτε για να τον εκβιάσει.
Για έναν έρωτα πρέπει να κανείς να αυτοκαταστραφεί; Να πεθάνει από μελαγχολία, να βάλει τέλος στο μεγάλο δώρο της ζωής;
Οχι. Σε καμία περίπτωση. Η ζωή είναι το μεγαλύτερο δώρο. Οι έρωτες έρχονται και παρέχονται. Θέλει μεγάλη δύναμη να σταθεί κάνεις στα πόδια του έπειτα από μια απογοήτευση. Αξίζει όμως ο άνθρωπος να παλεύει για το δώρο της ζωής και για να φτιάξει νέες, ομορφότερες σχέσεις και στιγμές στο μέλλον.
Η Δόμνα θα πρέπει να φύγει για να σωθεί από το Διαφάνι και όσα της έχουν συμβεί ή, αν δεν έχει λύσει τα προβλήματα που την κυνηγούν, και στο Λονδίνο να πάει, ακόμη και στην Αμερική, τα φίδια θα τη ζώνουν;
Ως Νεφέλη θα πω πως η φυγή δεν είναι η λύση. Οπου κι αν πάμε κουβαλάμε μαζί μας τα άλυτα προβλήματα. Ωστόσο της Δόμνας τής πέσανε πολλά. Μπορεί να επιλέξει και τη φυγή, για ένα διάστημα τουλάχιστον. Οσο όμως η αλήθεια μένει κρυμμένη, πάντα θα γυρίζει πίσω μοιραία.
Τι θέλεις να συμβεί στην ηρωίδα σου; Δεν της χρωστάει η ζωή και χαρές;
Θα ήθελα να μη μείνει ολομόναχη. Θα ήθελα να της δοθεί η ευκαιρία να μοιράσει το βάρος του πόνου της. Να τη στηρίξουν και να στηρίξει τα άτομα που αγαπά και την αγαπούν. Αυτό προέχει. Και -γιατί όχι;- μελλοντικά να ξαναβρεί τον έρωτα.
Εχεις σκεφτεί για την ηρωίδα σου αυτό που λέει ο λαός μας, «αμαρτίες γονέων παιδεύουσι τέκνα»; Μήπως όλα αυτά τα περνάει γιατί ο πατέρας της έσφαλε και μάλιστα έφυγε από τη ζωή αμετανόητος;
Είναι ένα μεγάλο ταξίδι, δικό της. Προς την αλήθεια, τη συνειδητοποίηση, την ενηλικίωση. Πολλά από τα δεινά της προκλήθηκαν εξαιτίας του πατέρα της. Ωστόσο ο ίδιος, διαπράττοντας το μεγαλύτερο έγκλημά του, βιάζοντας μία γυναίκα, της «χάρισε» τον αδελφό της. Το μοναδικό στήριγμα που έχει πλέον στη ζωή της.
Τι σου λέει ο κόσμος όταν σε βλέπει στον δρόμο; Να ξεχάσεις τον Κωνσταντή, να κρατήσεις σαν στήριγμα τον Μελέτη; Είσαι τόσο αρχοντική και κομψή κοπέλα, τουλάχιστον έτσι εμείς σε νιώθουμε ως Δόμνα…
Στην αρχή ο κόσμος αντιπάθησε τη Δόμνα, και είναι λογικό. Πλέον όμως το κλίμα έχει αντιστραφεί. Παίρνουν το μέρος της σε σχέση με τον Κωνσταντή και ανυπομονούν να εξελιχθεί κι άλλο η σχέση της με τον Μελέτη. Ευχαριστώ πολύ για αυτά τα λόγια! Νομίζω η αρχοντιά και η αξιοπρέπεια αυτής της γυναίκας άρχισαν να διαφαίνονται κατά τη διαχείριση του χωρισμού της.
Πώς είναι να συνεργάζεσαι με τον Χάρη Σώζο, την Κάτια Δανδουλάκη, τον Λεωνίδα Κακούρη, την Κατερίνα Διδασκάλου, τον Γιώργο Γεροντιδάκη, τον Γιάννη Κουκουράκη; Τι έχεις πάρει από τον καθένα, με ποιον έχεις έρθει πιο κοντά;
Η συνεργασία είναι εξαιρετική με όλους τους συναδέλφους. Εχουμε έρθει κοντά, στο πλαίσιο των γυρισμάτων, καθώς λόγω του lockdown δεν μπορούμε να βγαίνουμε έπειτα από κάποιο γύρισμα, να κοινωνικοποιηθούμε, όπως γίνεται με όλους τους θιάσους υπό κανονικές συνθήκες. Μαθαίνω από την εμπειρία όλων, από την αμεσότητα, την αισθαντικότητα, την εσωτερίκευση και την εξωτερίκευση. Από τη γενναιοδωρία τους και τη μεγάλη τους αγκαλιά, που με περίμενε ως νέο μέλος, στη δεύτερη σεζόν της σειράς.
Ποιον θεωρείς τον πιο κακό, αδίστακτο χαρακτήρα στις «Μέλισσες»; Από τους Σεβαστούς μέχρι τις αδελφές Σταμίρη, τον Θέμελη, τον Βόσκαρη;
Νομίζω είναι ο Βόσκαρης. Πληροί ένα τεράστιο εύρος η γκάμα της κακιάς του.
Εχεις ζήσει ποτέ σε χωριό για να ξέρεις πώς είναι μια κλειστή κοινωνία όπως το Διαφάνι; Από πού είναι η καταγωγή σου;
Δεν έχω ζήσει, τα καλοκαίρια μου όμως μοιράζονται μεταξύ του χωριού μου στη Θεσσαλία, της Ηπείρου και της Κέρκυρας. Σε αυτά τα μέρη έχω την καταγωγή μου. Ναι, έχω τη γνώση πώς λειτουργεί μια κλειστή κοινωνία. Από τη μια, μπορεί να σου προσφέρει σιγουριά, ασφάλεια, όμορφες εικόνες και μία οικογενειακή ατμόσφαιρα, και, από την άλλη, κάποιος μπορεί εύκολα να εγκλωβιστεί, να νιώσει πως χάνει την ελευθερία του και πως για την παραμικρή του πράξη μπορεί να βρεθεί υπόλογος ή στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος ενός ολόκληρου χωριού.
Από μικρή ήθελες να γίνεις ηθοποιός; Έχω διαβάσει σε μια συνέντευξή σου ότι γράφεις ποίηση. Εχεις εκδώσει κάποια ποιητική συλλογή; Η Ελλάδα μας ως ιδέα, ως τόπος, βγάζει σπουδαίους ποιητές…
Νομίζω ήταν το πρώτο επάγγελμα που δήλωσα πως θα ακολουθήσω. Σε πολύ μικρή ηλικία έγινε αυτό. Τελειώνοντας το σχολείο, πέρασα στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Αθήνας, στη Φιλοσοφική, και το ίδιο καλοκαίρι προετοιμάστηκα ώστε να δώσω εξετάσεις σε δραματική σχολή. Είμαι απόφοιτος του Θεάτρου Τέχνης. Ναι, πριν καλά καλά μάθω να γράφω, έλεγα στη μητέρα μου ιστορίες κι εκείνη τις κατέγραφε. Το πρώτο ποίημα το έγραψα σε ηλικία πέντε ετών. Έκτοτε δεν έχω σταματήσει να γράφω. Το 2000 ένας καλός μας φίλος και εκδότης, ο Μάριος Βερέττας, διάβασε κάποια ποιήματά μου και προθυμοποιήθηκε να τα εκδώσει. Το βιβλίο μου ονομάστηκε «Νεφελώματα». Δεν έχω εκδώσει μεταγενέστερα κάποια άλλη ποιητική συλλογή. Ισως γιατί ακόμη δεν ένιωσα την ανάγκη, χωρίς να σημαίνει ωστόσο ότι μελλοντικά το αποκλείω. Ναι, έχουμε σπουδαίους ποιητές. Νιώθω μεγάλη συγκίνηση όταν διαβάζω ποίηση. Για μένα είναι το διαβατήριο στην ελευθερία και τη δημιουργία.
Ωραίο όνομα Νεφέλη… Κάποια γιαγιά σου είχε αυτό το όνομα; Πώς και σε βάφτισαν έτσι;
Το πλήρες όνομά μου είναι Ιρις Μαρία Νεφέλη. Δεν ανήκει στις γιαγιάδες μου. Απαντάται ολόκληρο μέσα στην ποιητική συλλογή του Οδυσσέα Ελύτη «Μαρία Νεφέλη». Ο πατέρας μου είναι μουσικός, όταν λοιπόν βρισκόμουν στην κοιλιά της μάνας μου, μελοποίησε τη συγκεκριμένη ποιητική συλλογή. Είχαν πει πως αν το μωρό τους είναι κορίτσι, θα του δώσουν αυτό το όνομα. Ετσι κι έγινε.
Αληθεύει ότι οι γονείς σου έχουν το ιστορικό τσέχικο εστιατόριο της Αθήνας Σβέικ; Εσύ ξέρεις να μαγειρεύεις τσέχικα φαγητά; Τι σχέση έχετε με την Τσεχία;
Ναι, αληθεύει. Μια οικογένεια το έχει. Οχι μόνο οι γονείς μου, αλλά και οι θείες μου και ο θείος μου. Ολοι δουλεύουμε εκεί. Για μένα αυτός ο χώρος ήταν ανέκαθεν το σπίτι μου, παρά ένας εργασιακός χώρος. Και η σύνδεσή μου με τη μαγειρική είναι πολύ στενή. Ξέρω να μαγειρεύω. Το λατρεύω. Μου αρέσει πολύ να προσφέρω μέσω της μαγειρικής χαρά και ευδιαθεσία στον κόσμο. Ο πατέρας μου είναι γιος πολιτικών προσφύγων. Γεννήθηκε στην Ουγγαρία, μεγάλωσε στην Τσεχία, αργότερα έζησε για κάποια χρόνια στη Γερμανία και μετά τη Μεταπολίτευση μπόρεσε να έρθει για πρώτη φορά στην πατρίδα του. Και δεν ξαναέφυγε. Η δική του Οδύσσεια τον οδήγησε στη δημιουργία της δικής του Ιθάκης. Ο Σβέικ, λοιπόν, το εστιατόριό μας, είναι ο προορισμός αλλά και η αφετηρία νέων εξερευνήσεων για όλους μας. Ακόμη και έπειτα από σχεδόν 40 χρόνια λειτουργίας.
Εναν χρόνο τα θέατρα είναι κλειστά. Η τέχνη σιωπά. Δεν λειτουργεί. Ανεργοι ηθοποιοί. Δεν θα μπορούσαν να ήταν ανοιχτά τα θέατρα με αυστηρά μέτρα υγειονομικής ασφάλειας; Το θέατρο θρέφει την ψυχή… Θα βγούμε από την πανδημία με τεράστια ψυχολογικά προβλήματα…
Ηδη η ψυχολογία μας είναι πληγωμένη βαθιά. Οταν βγούμε από την πανδημία, θα έρθει και η οικονομική εξαθλίωση. Οπότε το γενικότερο πρόβλημα θα ενταθεί. Σαφώς και είναι μία πρωτόγνωρη κατάσταση. Σαφώς και η υγεία είναι το πολυτιμότερο αγαθό. Ομως φοβάμαι πως έχουν γίνει αρκετοί λάθος χειρισμοί. Λίγο πριν από το δεύτερο lockdown είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω κάποιες θεατρικές παραστάσεις και πρέπει να πω πως ένιωσα απόλυτη ασφάλεια. Εφόσον με προσωπική μας ευθύνη δεν αφαιρούμε τη μάσκα μας αλλά και με τις θερμομετρήσεις που γίνονταν στις εισόδους, δεν βρίσκω καμία λογική να λειτουργούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς αλλά όχι τα θέατρα. Η αποξένωση από την τέχνη, όποιας μορφής, μας απομακρύνει από την ανθρώπινη υπόστασή μας. Δημιουργεί θηρία μέσα σε κλουβιά και τα κλουβιά αυτά, δυστυχώς, τον τελευταίο χρόνο έχουν γίνει τα σπίτια μας.
Το ότι υπάρχει αυτό το εκπληκτικό εστιατόριο των γονιών σου σού δίνει μια οικονομική ασφάλεια μέσα στην ανασφάλεια του επαγγέλματός σου;
Φυσικά, δεν θα μπορούσα να το αρνηθώ. Αν και δεν έχει να κάνει μόνο με το εστιατόριο. Ως άνθρωπος, φύσει και θέσει, δεν φοβάμαι τη δουλειά, δεν φοβάμαι να κουραστώ, να εργάζομαι ταυτόχρονα σε δύο και τρεις δουλειές, συνδυαστικά με το επάγγελμά μου. Οσο ο άνθρωπος βρίσκεται σε μία διαρκή κινητικότητα και προσπαθεί, μαθαίνει να επιμένει, να υπομένει, να κάνει όνειρα και να θέτει διαρκώς νέους στόχους. Αν λειτουργούμε έτσι, αργά ή γρήγορα θα καταφέρουμε να ξεπεράσουμε την ανασφάλεια του επαγγέλματος αυτού. Αυτή είναι η θέση μου βάσει των εμπειριών μου μέχρι τώρα και προς το παρόν δεν έχω διαψευστεί.
Η πανδημία αυτή είναι ένας πόλεμος; Πώς το εισπράττεις; Υπάρχουν άξιοι ηγέτες να μας βγάλουν μέσα από αυτό;
Είναι ένα είδος πολέμου. Προσπαθούμε να διαφυλάξουμε την υγεία, αλλά καταστρεφόμαστε ταυτόχρονα ψυχολογικά και οικονομικά. Σαφέστατα μετά το τέλος της πρώτης καραντίνας έγιναν πολλά, πάρα πολλά λάθη από την πλευρά της ηγεσίας και των μέτρων που λήφθηκαν ή δεν λήφθηκαν. Σαφώς και μιλάμε για μία πρωτόγνωρη κατάσταση παγκοσμίως. Ολοι οι ηγέτες ανά τον κόσμο ήταν απροετοίμαστοι. Αυτό είναι το μόνο ελαφρυντικό. Από εκεί και πέρα οι συνεχής στέρηση της ελευθερίας, η καταπάτηση των δημοκρατικών θεσμών αλλά και η παντελής έλλειψη στήριξης των υγειονομικών μας θα με βρίσκουν πάντα καθέτως αντίθετη.
Οι «Αγριες μέλισσες» είναι σαν να έχουν προλάβει με το σενάριο τους την ίδια τη ζωή. Η Ανέτ έχει βιαστεί από τον Θέμελη, η Λενιώ από τον Βόσκαρη. Η Λενιώ πάει σε δίκη. Με τα κινήματα #Μetoo και #eimaste oloi mazi πιστεύεις ότι η κοινωνία μας θα γίνει πιο καθαρή, πιο φωτεινή; Θα μιλήσουν τα θύματα ψυχολογικής, λεκτικής και σωματικής βίας, θα γιατρέψουν τις πληγές τους;
Δυστυχώς οι σεναριογράφοι μας υπήρξαν καίρια επίκαιροι με όλα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας. Είναι συγκλονιστικό. Προσωπικά, μόνο θετική με βρίσκει το γεγονός πως αυτές οι γυναίκες και οι άντρες, οι συνάνθρωποί μας, βρήκαν τη δύναμη να μιλήσουν. Ηρθε το πλήρωμα του χρόνου και βγήκαν στο φως εγκλήματα που αφορούν το σώμα, την ψυχή και τη ζωή -επαγγελματική και προσωπική- των θυμάτων από άτομα τα οποία καταχράστηκαν την εξουσία που τους δόθηκε και φέρθηκαν τόσο αισχρά, με την πεποίθηση πως μια ζωή θα βρίσκονται στο απυρόβλητο. Να που όμως έχουν όλα ημερομηνία λήξης. Οχι τα τραύματα. Αυτά πάντα θα υπάρχουν στις ψυχές και στα σώματα όσων υπέστησαν βία. Η ελπίδα όμως είναι πως όσοι σκέφτονται και ενεργούν σαν θύτες πλέον θα έχουν τον φόβο. Δεν θα τους είναι τόσο εύκολο πια και αυτό δεν αφορά μόνο το θέατρο, αλλά κάθε εργασιακό χώρο. Ο χώρος μας είναι φωτεινός και η απόδειξη είναι αυτή. Οι καταγγελίες που έλαβαν και θα λάβουν χώρα να σώσουν όσο περισσότερα μελλοντικά θύματα γίνεται. Είτε γιατί οι άνθρωποι δεν θα φοβούνται πια να μιλήσουν είτε γιατί οι θύτες θα φοβούνται πολύ να πράξουν.
Είχαν φτάσει στα αυτιά σου ή έχεις ζήσει τέτοια γεγονότα; Ακόμη και λεκτικής βίας από δύσκολους συνεργάτες; Και τι έκανες; Είναι θέμα χαρακτήρα για να αντιδράσει κάποιος και να μη φοβηθεί την απόλυση ή το bullying; Από τι υλικά πρέπει να είσαι δομημένος για να είσαι αλύγιστος, ατσάλινος απέναντι σε χειριστικούς ανθρώπους ή προβατόσχημους λύκους;
Πάνω κάτω όλοι γνωρίζαμε κάποια περιστατικά. Σε καμία όμως περίπτωση την τεράστια έκτασή τους. Εμένα ευτυχώς δεν μου έχει συμβεί κάτι τόσο άσχημο. Εχω δεχτεί ψυχολογικό πόλεμο από συνεργάτες ελάχιστες φορές. Εκανα υπομονή, αντέδρασα, προσπάθησα να λύσω τις διαφορές, οι οποίες ωστόσο συνήθως δεν λύνονται, όταν κάποιος φτάσει στο σημείο να αμφισβητεί την ειλικρίνεια, την προσπάθεια που καταβάλλεις, την αγάπη σου για τη δουλειά. Δεν εγκατέλειψα, παρέμεινα και στήριξα τη θέση μου μέχρι τέλους. Μπορεί να ήταν και λάθος. Η άμυνά μου ήταν ότι σταμάτησα να ρουφάω σαν σφουγγάρι την αρνητικότητα και την τοξικότητα. Ενέχεται ωστόσο προσωπικό κόστος. Το μεγαλύτερο είναι όταν από μία δουλειά που αγαπάς φύγει η λαχτάρα και η χαρά. Και η υπερπροσπάθεια που καταβάλλεις να επαναφέρεις αυτά τα δύο συστατικά στο κάθε δίωρο των παραστάσεων. Κανείς μας δεν είναι αλύγιστος. Δεν υπάρχει μαγική συνταγή. Η γνώμη μου πλέον είναι πως κανείς δεν μπορεί να αλλάξει κανέναν. Αν λοιπόν ένας άνθρωπος βρεθεί στο σημείο να κλονιστεί η ψυχική του υγεία, πρέπει να αποχωρεί με κάθε κόστος. Που συνήθως δεν είναι τόσο μεγάλο όσο εκείνη την ώρα εν βρασμώ φανταζόμαστε.
Γιορτάσαμε 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Ποια είναι τα συναισθήματά σου για τους ήρωες που μας χάρισαν την ελευθερία μας; Είμαστε άξιοί τους οι νεότερες γενιές;
Οι Ελληνες έχουμε την τάση να αποκαθηλώνουμε γρήγορα τους ήρωές μας. Ας σκεφτούμε την περίπτωση του Θ. Κολοκοτρώνη, της Μ. Μαυρογένους και τόσων άλλων πρότερων ή ύστερων. Ηρωας είναι αυτός που με περισσή αυταπάρνηση και αυτοθυσία θέτει το σύνολο πάνω από το προσωπικό του όφελος. Μόνο δέος και ευγνωμοσύνη μπορώ να νιώσω για όλους αυτούς τους ανθρώπους. Θα πω πως είμαστε άξιοι. Οχι στο σύνολό μας, αλλά πάντα έτσι ήταν. Ας μη στερήσουμε λοιπόν από τους ήρωες της καθημερινότητας, από τους μεγάλους ήρωες που θα έρθουν όταν η στιγμή το προστάξει, αυτή την αξίωση.
