Κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της… αστυνομίας! Από τη βραβευμένη «αστυνομικό της χρονιάς» που προφυλακίστηκε για προστασία οίκων ανοχής, έως τη δικογραφία σε βάρος διοικητή Αστυνομικού Τμήματος της Θεσσαλονίκης, ή την καταδίκη του συναδέλφου τους σε άλλο τμήμα της περιοχής για προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας, τα κρούσματα διαφθοράς στην ΕΛΑΣ έχουν αυξηθεί ανησυχητικά!
«Κάποτε είχαμε ένα περιστατικό στα δύο χρόνια, τώρα σχεδόν καθημερινά μαθαίνουμε και μια νέα περίπτωση», αναφέρει στην εφημερίδα «Θεσσαλονίκη» ο τ. διοικητής της Europol – υποστράτηγος ε.α. και διδάκτωρ κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, Ευάγγελος Στεργιούλης. Τελευταίο γνωστό κρούσμα στη Θεσσαλονίκη ο βραχύβιος πρώην διοικητής αστυνομικού τμήματος, που φέρεται να ήταν και «αγαπημένο παιδί» της απελθούσας ηγεσίας στη βόρεια Ελλάδα, μόνο που εκτέθηκε όταν τον «τσίμπησαν» οι Εσωτερικές Υποθέσεις για… προστασία πριν μερικές εβδομάδες. Παραδόξως, από την ΕΛΑΣ δεν εκδόθηκε καμιά σχετική ανακοίνωση όπως συνηθίζεται σε τέτοιες περιπτώσεις. Ακόμη πιο παράξενο είναι ότι παρά το σχηματισμό εις βάρος του δικογραφίας, δεν ετέθη σε διαθεσιμότητα και μετατέθηκε δυσμενώς μεν, προνομιακά δε… στα ΜΑΤ όπου εισπράττει και το σχετικό επίδομα «ειδικών συνθηκών»! Εύλογα αναρωτιούνται συνάδελφοι του που γνωρίζουν την περίπτωση αν… «τον επιβραβεύουν κιόλας»!
Ο ανώτερος αξιωματικός που φέρει το βαθμό του αστυνόμου Α’, είχε τεθεί επικεφαλής των ειδικών συνεργείων που έκαναν τις ηχομετρήσεις στα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος του κέντρου, κοινώς… τα νυχτερινά μαγαζιά. Μάλιστα, ακόμη κι όταν προήχθη και τοποθετήθηκε διοικητής σε άλλο τμήμα της Θεσσαλονίκης (σ.σ. μετά τις πρόσφατες κρίσεις έχει αντικατασταθεί) όλως παραδόξως εξακολουθούσε να τοποθετείται επικεφαλής των συνεργείων ηχομέτρησης σε μια περιοχή που πλέον δεν ήταν στην ευθύνη του! Οι πληροφορίες της «Θ» από αστυνομικές πηγές λένε ότι αυτή ακριβώς η εμπλοκή του «με τη νύχτα» τον οδήγησε να παραβαίνει τα καθήκοντα του. Μάλιστα, ως συνεργός εμφανίζεται ένας… νεκροθάφτης (σ.σ. τα στοιχεία του γνωστά στην εφημερίδα) που είχε σχέση με δικαστικούς. Η υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων υπέβαλε τη σχετική δικογραφία στον εισαγγελέα, ωστόσο διατάχθηκε περαιτέρω προανάκριση η οποία μέχρι στιγμής εκκρεμεί.
Με ερωτικό βοήθημα…
Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από ένα προηγούμενο κρούσμα πιο… επιπόλαιο, με πρωταγωνιστή έναν αστυνομικό υποδιευθυντή που υπηρετούσε ως προσωρινός διοικητής και παρενόχλησε με ερωτικό βοήθημα μια υπάλληλο της υπηρεσίας του! Βρέθηκε μάλιστα στο γραφείο του μαχαίρι το οποίο κατείχε παράνομα. Το αυτόφωρο Μονομελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης τον καταδίκασε σε φυλάκιση 12 μηνών με τριετή αναστολή για τις πράξεις της προσβολής γενετήσιας αξιοπρέπειας εργασιακά εξαρτώμενου προσώπου και της παράνομης οπλοφορίας μαχαιριού, χωρίς να του αναγνωρίσει κανένα ελαφρυντικό. «Κάποιες πράξεις δε συνάδουν με ορισμένες ιδιότητες…», τον κατακεραύνωσε ο εισαγγελέας της έδρας.
Ένας άλλος αστυνομικός, στη Βέροια πριν 20 μέρες παρέσυρε και τραυμάτισε με ΙΧ αυτοκίνητο 60χρονη πεζή. Αντί όμως να σταματήσει και να τη βοηθήσει, εκείνος προτίμησε να εξαφανιστεί! Βρέθηκε και συνελήφθη χάρη σε έναν σπασμένο καθρέφτη ενώ στη συνέχεια ετέθη σε διαθεσιμότητα. Αίσθηση στο πανελλήνιο έχει προκαλέσει η σύλληψη και προφυλάκιση εν τέλει μιας 37χρονης αξιωματικού, αστυνόμου Β στο βαθμό, η οποία συνελήφθη μαζί με άλλα 18 άτομα (οι τρεις επίσης ένστολοι) για «προστασία» σε οίκους ανοχής και λέσχες της Αθήνας, ενημερώνοντάς τους για ελέγχους, έναντι αμοιβής. Αν αναλογιστούμε ότι το Γενάρη του 2019 η ίδια είχε βραβευτεί ως «Αστυνομικός της χρονιάς», αναρωτιέται κανείς πόσο βαθιά έχει εισχωρήσει η διαφθορά στο αστυνομικό Σώμα…
«Δεν ξεφύγαμε από νοοτροπίες χωροφυλακής»
Για το τι συμβαίνει, πόσο έχει προχωρήσει το «καρκίνωμα» και τι πρέπει ενδεχομένως να γίνει για να εκριζωθεί η διαφθορά απ την ΕΛΑΣ, η «Θ» ρώτησε έναν απ’ τους πλέον καταρτισμένους στρατηγούς της, που η εμπειρία του ξεπέρασε κατά πολύ τα ελληνικά αστυνομικά σύνορα, αφού υπηρέτησε στην έδρα της Ευρωπαϊκής Αστυνομικής Υπηρεσίας-Europol, στη Χάγη και διετέλεσε προϊστάμενος των Εθνικών Υπηρεσιών Interpol και Europol της Ελλάδας. Ο Ευάγγελος Στεργιούλης είναι Υποστράτηγος ε.α. της ΕΛΑΣ αλλά και διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Έχει δει προηγμένα αστυνομικά συστήματα και αστυνομικές υπηρεσίες με… μηδενική διαφθορά, κυρίως σε σκανδιναβικές χώρες.
«Δυστυχώς, η ΕΛΑΣ δεν αποτέλεσε, όπως πολλοί νομίζουν, ένα νέο αστυνομικό σώμα όταν ιδρύθηκε. Αντιθέτως, υπήρξε η συνέχεια των δύο προηγούμενων αστυνομικών σωμάτων, της χωροφυλακής και της αστυνομίας πόλεων. Και το χειρότερο, δεν συστάθηκε με νέες λειτουργικές δομές που θα μπορούσε κάλλιστα να αντιγράψει και να προσαρμόσει στα ελληνικά δεδομένα από άλλα ευρωπαϊκά σύγχρονα αστυνομικά σώματα, όπως για παράδειγμα της μητροπολιτικής αστυνομίας του Λονδίνου, αλλά αντέγραψε και χρησιμοποίησε αυτούσιες τις λειτουργικές δομές των δύο προηγούμενων σωμάτων ασφαλείας…». Γεγονός είναι ότι οι περισσότερες παρεμβάσεις στις εσωτερικές αστυνομικές δομές λειτουργίας που έγιναν τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες από την ίδρυση της Ελληνικής Αστυνομίας, ήταν κυρίως αποσπασματικές και δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Μεταξύ αυτών προεξάρχουσα θέση κατέχουν οι επανειλημμένες παρεμβάσεις για τη μεταρρύθμιση του ελληνικού αστυνομικού εκπαιδευτικού συστήματος, το οποίο δυστυχώς, ενώ στρατολογεί υψηλού επιπέδου υποψήφιους μέσω ενός αντικειμενικού συστήματος επιλογής, τα προγράμματα παραμένουν εν πολλοίς στο επίπεδο της δεκαετίας του ‘90.
Χρόνιος ασθενής
«Γι’ αυτό και το εκπαιδευτικό σύστημα της ΕΛΑΣ είναι ο χρόνιος ασθενής. Χρειάζεται επειγόντως μία εκ βάθρων αναδιάρθρωση του αστυνομικού εκπαιδευτικού συστήματος σε πανεπιστημιακό επίπεδο με ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα, το οποίο θα αποδώσει καρπούς μεσοπρόθεσμα. Οχι μόνο ως προς τη συνολική αναβάθμιση του μορφωτικού επιπέδου του αστυνομικού, αλλά κυρίως ως προς την καλλιέργεια και την ανάπτυξη μιας αστυνομικής παιδείας, μιας αστυνομικής κουλτούρας, εντός της οποίας η διαφθορά ακόμη και ως αναφορά θα είναι παντελώς απαράδεκτη. Αυτή είναι ακριβώς η διάσταση που διέπει τα αστυνομικά εκπαιδευτικά συστήματα των βορείων ευρωπαϊκών χωρών και κυρίως των σκανδιναβικών χωρών, οι οποίες αντιμετωπίζουν μηδενική διαφθορά», τονίζει ο κ. Στεργιούλης.
Η Ένωση Αξιωματικών ΕΛΑΣ Κ. Μακεδονίας
Χωρίς καμιά διάθεση να αμβλύνει τις γωνίες του φαινομένου μιλά στη «Θ» και ο πρόεδρος των αξιωματικών – αστυνομικός υποδιευθυντής, Ιωάννης Ψαρογιάννης. «Θα συμφωνήσω ότι το φαινόμενο έχει πάρει διαστάσεις. Υπάρχουν υποθέσεις συγκάλυψης, χρηματισμού, παράβασης καθήκοντος κλπ. Στο Σώμα μας έχει μεγαλύτερη βαρύτητα καθώς υπονομεύεται ευθέως η νομιμότητα. Ο κόσμος αυτά στην αστυνομία δεν τα δικαιολογεί. Η υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων καταβάλει μεγάλη προσπάθεια για την αυτοκάθαρση του Σώματος. Δυστυχώς από την άλλη στοχοποιείται από τους συναδέλφους σε μια κακώς εννοούμενη συναδελφική αλληλεγγύη. Πρόκειται για μια εντελώς λανθασμένη αντίληψη. Η απόκρυψη και η σιωπή είναι πρόβλημα. Αποτελεί μια συνέχεια του φαινομένου της διαφθοράς κι ενίοτε την τροφοδοτεί».
Στην ερώτηση αν έχουν γίνει παρεμβάσεις στο έργο του σώματος, ο κ. Ψαρογιάννης απάντησε ότι «θεωρούμε ότι ο μηχανισμός των εσωτερικών υποθέσεων προσπαθεί να τις αντιμετωπίσει. Ναι, ενδεχομένως σε κάποιες περιπτώσεις να υπάρχουν απόπειρες παρέμβασης ¨από πάνω¨ με την άσκηση επιρροής. Αλλά δεν περνάνε. Αν δείτε τα γεγονότα που έρχονται στη δημοσιότητα θα συμφωνήσετε. Από την άλλη πιστεύουμε ότι περισσότερη διαφάνεια θα βοηθήσει. Απαιτείται όμως πολιτική βούληση για μεταρρυθμίσεις και πιο γρήγοροι μηχανισμοί αντίδρασης», υπογραμμίζει ο πρόεδρος των αξιωματικών.
Μ. Χρυσοχοίδης: Αυτά κάναμε για τη διαφθορά
Τα αποτελέσματα των δράσεων της Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων Σωμάτων Ασφαλείας, για τη διαφθορά στην ΕΛΑΣ, έδωσε στη δημοσιότητα ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη. Αναφέρει μεταξύ άλλων: «Το 1999, όταν ανέλαβα για πρώτη φορά το τότε Υπουργείο Δημόσιας Τάξης, μια από τις πρώτες μου πρωτοβουλίες ήταν η σύσταση με τον Νόμο 2713 της Διεύθυνσης Εσωτερικών Υποθέσεων της Ελληνικής Αστυνομίας, υπαγόμενης απευθείας στον Αρχηγό της Ελληνικής Αστυνομίας. Στην πάροδο των χρόνων, αυτή η Υπηρεσία μετεξελίχθηκε, και από το 2019 λειτουργεί ως Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων Σωμάτων Ασφαλείας, υπό την εποπτεία του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη. Η Υπηρεσία που, πολλές φορές στα ρεπορτάζ, παρουσιάζεται ως “οι Αδιάφθοροι της Ελληνικής Αστυνομίας”». Και πιο κάτω: «Με το άρθρο 188 του Νόμου 4662 του 2020 ενισχύσαμε τις αρμοδιότητες και τη δυνατότητα του Συνηγόρου του Πολίτη για να εκπληρώσει την αποστολή του ως Εθνικός Μηχανισμός Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας. Με τον νόμο αυτό ο Συνήγορος απέκτησε τη δυνατότητα λήψης ένορκων καταθέσεων, πρόσβασης στο προανακριτικό υλικό κ.ά.».
Σχετικά με τις αλλαγές που προωθήθηκαν στο Πειθαρχικό Δίκαιο Αστυνομικών Υπαλλήλων:
«Η νέα αυτή προσέγγιση αποτυπώθηκε και στη δραστηριότητα των Πειθαρχικών Επιτροπών και Συμβουλίων, με πλέον χαρακτηριστικό στοιχείο να τεθούν σε διαθεσιμότητα 87 αστυνομικοί το 2024, έναντι 32 το 2023, αύξηση της τάξης του 174%».
Για τη δραστηριότητα της Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων των Σωμάτων Ασφαλείας το 2024, αναφέρει:
– Η χρονιά έκλεισε με 1.197 καταγγελίες, αριθμό υψηλότερο από το 2019, όταν και η Υπηρεσία λειτουργεί με αυτόν τον χαρακτήρα, καθώς και αύξηση 32% συγκριτικά με το 2023. Διευκρινίζω πως οι καταγγελίες αυτές δεν αφορούσαν μόνο αστυνομικούς υπαλλήλους, αλλά και γενικότερα δημόσιους υπαλλήλους και άλλες κατηγορίες πολιτών.
– Η αύξηση ήταν εμφανής και στον αριθμό των συλλήψεων για υποθέσεις διαφθοράς, με 187 το 2024, αύξηση 30% συγκριτικά με το 2023, αλλά και αριθμό ρεκόρ για τα χρόνια λειτουργίας της Υπηρεσίας.
– Από τις 187 συλλήψεις, οι 100 αφορούσαν περιπτώσεις ιδιωτών, οι 35 αστυνομικών υπαλλήλων και οι 48 άλλες κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων.
– Ένα ιδιαιτέρως κρίσιμο στοιχείο είναι το γεγονός πως οι 120 συλλήψεις αφορούσαν συμμετοχή σε εγκληματικές οργανώσεις και όχι μεμονωμένα περιστατικά διαφθοράς.
