Σε έξαρση βρίσκονται τα κρούσματα κοκκύτη, τους τελευταίους μήνες σε όλη την Ευρώπη. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη χώρα μας, έχουν καταγραφεί πάνω από 230 κρούσματα, μέσα στους πρώτους πέντε μήνες, του 2024. Είχαμε μάλιστα και ακόμα χειρότερη εξέλιξη καθώς καταγράφηκαν δύο θάνατοι βρεφών ηλικίας 2 μηνών και κάτω.
Μίνι επιδημίες «παιδικών ασθενειών» που επί δεκαετίες θεωρούσαμε ξεπερασμένες καθώς υπάρχουν σχετικά εμβόλια από τη δεκαετία του 1970… Χθες ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε 230 κρούσματα κοκκύτη στη χώρα μας που καταγράφηκαν σε διάστημα πέντε μηνών (1/1/2024-30/5/2024) την ώρα που το προηγούμενο έτος είχαμε μόνο 9!
Ποια είναι τα συμπτώματα του κοκκύτη
Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως 7 έως 10 ημέρες μετά τη λοίμωξη, αλλά μπορεί να εμφανιστούν έως και 21 ημέρες μετά. Συνολικά, διακρίνονται 3 στάδια της νόσου.
Πρόδρομο/καταρροϊκό στάδιο: Το πρώτο στάδιο διαρκεί 1 – 2 εβδομάδες, κατά τις οποίες ο ασθενής εμφανίζει συμπτώματα παρόμοια με εκείνα του κοινού κρυολογήματος, δηλαδή:
- Φτέρνισμα
- Καταρροή
- Ήπιος πυρετός
- Ήπιος βήχας
Παροξυσμικό στάδιο: Μετά από δύο εβδομάδες, ο ασθενής περνά στο δεύτερο στάδιο της νόσου, όπου:
- Ο βήχας γίνεται εντονότερος
- Υπάρχουν επεισόδια παροξυσμικού βήχα, ακολουθούμενου από εισπνευστικό συριγμό (κοκκοράκι). Ο παροξυσμός περιλαμβάνει επεισόδια βήχα που διαδέχονται το ένα το άλλο με αυξανόμενη ένταση. Οι παροξυσμοί του βήχα κάνουν αρχικά την εμφάνισή τους κατά τη διάρκεια της νύχτας και γίνονται ολοένα συχνότεροι, μέχρι που φθάνουν κατά μέσο όρο τους 15 το 24ωρο.
Συχνά, μετά τα επεισόδια αυτά παρατηρούνται:
- Αποβολή παχύρευστης, διαυγούς βλέννας
- Εμετός
- Αφυδάτωση
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Μπλε ή μωβ δέρμα γύρω από το στόμα
Στάδιο αποδρομής: Διαρκεί 2-3 εβδομάδες και οι παροξυσμοί γίνονται ηπιότεροι και αραιότεροι και τελικά σταματούν. Ο πυρετός κατά τη διάρκεια της νόσου όταν υπάρχει είναι συνήθως ήπιος.
Στα βρέφη, ενδεχομένως να μην εμφανιστεί καθόλου ο συνήθης «συριγμός», ενώ μετά τα επεισόδια παροξυσμικού βήχα μπορεί να ακολουθήσει διακοπή της αναπνοής για σύντομα χρονικά διαστήματα (άπνοια).
Οι έφηβοι, οι ενήλικες και τα παιδιά που έχουν λάβει μερική ανοσοποίηση παρουσιάζουν κατά κανόνα ηπιότερα ή ελαφρώς διαφορετικά συμπτώματα. Στις ομάδες αυτές, καθώς και στα πολύ νεαρά βρέφη, η διάγνωση του κοκκύτη είναι δυσκολότερη.
Οι επιπλοκές του κοκκύτη
Τα βρέφη και τα εξασθενημένα παιδιά κινδυνεύουν ιδιαίτερα από τον κοκκύτη. Η συχνότερη επιπλοκή της νόσου είναι η δευτεροπαθής πνευμονία η οποία αποτελεί και τη συχνότερη αιτία θανάτου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν διαθέσιμα στις ΗΠΑ, το 11,8% των βρεφών κάτω των 6 μηνών εμφανίζει δευτεροπαθή πνευμονία λόγω λοίμωξης με κοκκύτη. Στην ίδια ηλικιακή ομάδα, παρουσιάζεται και μια πολύ σπάνια επιπλοκή που ονομάζεται κοκκυτική εγκεφαλοπάθεια. Πρόκειται για μια βαρύτατη επιπλοκή, η οποία προσβάλει το 0,1% των βρεφών με κοκκύτη στις ΗΠΑ και προκαλεί πασμούς, αταξία, εστιακά νευρολογικά συμπτώματα, ενώ μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε κώμα.
Άλλες λιγότερο σοβαρές επιπλοκές του κοκκύτη περιλαμβάνουν μέση ωτίτιδα, ανορεξία και αφυδάτωση. Τέλος λόγω της αυξημένης πίεσης δημιουργούνται κήλες, ρινικές επιστάξεις, πρόπτωση του ορθού και πνευμοθώρακας.
Η θνητότητα στις ΗΠΑ ανέρχεται σε 0,2% (90% των θανάτων αφορούσαν βρέφη ηλικίας <6 μηνών που δεν είχαν ολοκληρώσει τη βασική σειρά εμβολιασμού). Κατά το έτος 2009 καταγράφηκαν παγκοσμίως 106.207 θάνατοι (ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης 82%).
Θεραπεία κοκκύτη
Για να είναι κάποιος προστατευμένος από νόσηση από τον κοκκύτη θα πρέπει να εμβολιάζεται με όλες τις απαιτούμενες δόσεις εμβολίων στο σωστό χρονοδιάγραμμα, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών για τα παιδιά και τους ενήλικες.
Σε περίπτωση που υπάρξει λοίμωξη, ο κοκκύτης θεραπεύεται κυρίως με την χορήγηση αντιβιοτικών. Τα αντιβιοτικά είναι πιο αποτελεσματικά στα αρχικά στάδια της νόσου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αντιβίωση μπορεί να εξαλείψει την λοίμωξη, αλλά δεν μπορεί να θεραπεύσει τον βήχα.
Δυστυχώς, τα περισσότερα από τα παραδοσιακά φάρμακα κατά του βήχα δεν είναι αποτελεσματικά στον παροξυσμικό βήχα και τον εισπνευστικό συριγμό που μπορεί να προκαλέσει ο κοκκύτης, επομένως δεν πρέπει να λαμβάνονται χωρίς συνεννόηση με τον γιατρό.
Σε κάποιες περιπτώσεις, τα βρέφη και τα μικρά παιδιά θα χρειαστεί να νοσηλευτούν στο νοσοκομείο, είτε για παρακολούθηση, είτε για έτσι να τους χορηγηθεί αναπνευστική υποστήριξη και ενδοφλέβιος ορός για καλύτερη ενυδάτωση.
Τι πρέπει να γνωρίζουμε
Ο κοκκύτης είναι μια ενδημική νόσος με εξάρσεις της νόσου κάθε 3 έως 5 χρόνια, ακόμη και σε περιοχές με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη. Τα βρέφη διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσου και θανάτου και σχεδόν όλοι οι θάνατοι στις χώρες της Ευρώπης, έχουν καταγραφεί σε βρέφη κάτω των τριών μηνών.
Η προστασία των βρεφών από σοβαρή νόσηση και θάνατο από κοκκύτη αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους των προγραμμάτων εμβολιασμού. Ο έγκαιρος εμβολιασμός, από τον 2ο μήνα ζωής και η ολοκλήρωση του εμβολιασμού με όλες τις απαιτούμενες δόσεις εμβολίων των παιδιών και των ενηλίκων, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών (ΕΠΕ), αποτελεί βασικό μέτρο πρόληψης του κοκκύτη.
Τονίζεται ότι το μόνο μέτρο πρόληψης για τα μικρά βρέφη έως 3 μηνών, που εμφανίζουν και τη μεγαλύτερη νοσηρότητα και θνητότητα, είναι ο εμβολιασμός των εγκύων γυναικών μεταξύ 27ης – 36ης εβδομάδας κύησης σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών (ΕΠΕ).
Διαβάστε ακόμα:
- ΕΟΔΥ: Ανησυχία για τον τριπλασιασμό των κρουσμάτων COVID-19 και αύξηση στις νοσηλείες
- Σοκάρουν τα ευρήματα του ΕΟΔΥ στο νερό της Μαγνησίας που προκάλεσε δεκάδες κρούσματα γαστρεντερίτιδας
*ΦΩΤΟ ΑΠΟ ΑΡΧΕΙΟ
